Py là “nạn nhân” của con nhà người ta, theo cả hai hướng. Với những đứa trẻ cuối Millennials thì việc trở thành kỳ vọng của gia đình dường như vừa là hy vọng, vừa là kỳ vọng. Dĩ nhiên, Py cũng có những hình tượng phải theo đuổi như “con cô A”, “cháu bà B”… và rồi cho đến một ngày, Py vô tình trở thành người con, người cháu trong những lời răn dạy đó. Tưởng chừng áp lực sẽ tiêu biến, nhưng có vẻ nó chỉ chuyển từ giai đoạn “trở nên” hoàn hảo sang “phải luôn” hoàn hảo. Một vòng lặp vô tận bắt đầu, và có lẽ mãi đến khi quyết định chào tạm biệt “đứa trẻ đã từng xuất chúng” ấy Py mới thật sự để lại tảng đá bên đường.
Phải mất thêm một đoạn thời gian nữa, Py dần hiểu thêm vì sao “học giỏi”, “lấy chồng”, “sinh con”… trở thành thước đo của cuộc đời viên mãn. Dường như đó là cách mà thế hệ trước đã đi hoặc thấy nhiều người đã đi đến đích cuối. Ai chẳng mong những người thân yêu của mình có hành trình trải đầy hoa, chỉ là sự quan tâm ấy khi phát ra thành lời vô tình trở thành vật nặng vô hình đè nén những suy nghĩ khác biệt của thế hệ tiếp nối. Và cũng đã đến lúc định nghĩa “hạnh phúc”, “viên mãn”, “ý nghĩa”… nên được nối dài cách giải thích hoặc thậm chí không còn là đích đến. Sẽ ra sao nếu sống một cuộc đời không rực rỡ? Đối với Py, được sống với lựa chọn của mình là đã trọn vẹn lắm rồi. Nếu “không rực rỡ” là một lựa chọn, thì có sao đâu vì đến cuối cùng đó vẫn là cuộc sống do chính mình kiến tạo nên.
Ngẫm lại, có thể cha mẹ, anh chị hoặc những người đàn anh, đàn chị đi trước đã từng trải qua những đoạn gian nan đó nên mới mong thế hệ sau có những lựa chọn “khôn ngoan” hơn. Trong quá trình làm việc với các bạn trẻ, Py cũng thấy mình trải qua suy nghĩ tương tự như vậy. Ví dụ khi phát hiện vài điểm có thể dẫn đến sai sót trong cách làm của bạn, Py có xu hướng chỉ ra ngay để bạn kịp khắc phục. Cho đến ngày Py hiểu được thông điệp “But their pain is theirs, their path is theirs, and their answers must be theirs” (tạm dịch Nhưng nỗi đau là của họ, con đường là của họ, và câu trả lời cũng phải là của họ, trích lời nhà văn Ernest Hemingway) thì cách tiếp cận của Py mới dần thay đổi. Thay vì chỉ lỗi và sửa ngay, nếu ước định lỗi (nếu có) không ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả chung của nhóm thì Py sẽ để các bạn được sai. Theo hướng này, Py tin là bài học (nếu có) sẽ sâu sắc với các bạn hơn, và thậm chí Py cũng học thêm điều mới mẻ từ cách giải khác của các bạn.
Dù vậy, không thể nào trốn khỏi hy-kỳ vọng, loại tài sản chỉ có thể trao gửi giữa những người thực sự quan tâm nhau. Nhưng hóa ra lời khuyên chỉ đúng với người nói. Vì mỗi người vốn có những câu chuyện khác nhau, độ trải nghiệm lại càng không thể nào đồng nhất. Những lý lẽ truyền thống này cũng giải thích cho việc không phải lúc nào làm theo cách của người thành công cũng sẽ thành công. Nên sau tất cả, chính mình vừa là hoa tiêu, vừa là thuyền trưởng cho con thuyền định mệnh này. Việc của mình là giữ lại ý tốt sau câu chữ, rồi tự đưa ra quyết định.
Thật ra, hành trình đó có thể sẽ hơi đơn độc một chút vì sẽ có những đoạn bạn lạc lõng với lựa chọn của chính mình, không người thấu hiểu hay cảm thông. Đó là một trong những cái giá cần trả để sống trọn với bản thân và đầy đủ những điểm khác biệt định hình nên con người mình. Đến dòng này, sau một hồi viết rồi xóa, Py chỉ để lại suy nghĩ chứ không thêm ví dụ, hữu duyên mong được cùng bản thảo luận thêm về những cái giá khác khi chọn sống đúng với mong muốn của bản thân.
Mượn câu nói của Bruce Lee (Lý Tiểu Long) để kết lại một bài viết ngổn ngang suy nghĩ: “I’m not in this world to live up to your expectations and you’re not in this world to live up to mine” (tạm dịch Tôi không ở thế giới này để sống theo kỳ vọng của bạn, và bạn cũng không ở đây để sống theo kỳ vọng của tôi). Hy vọng tất cả chúng ta đều vui vẻ, hạnh phúc trên con đường của mình, và nếu may mắn, con đường đó sẽ được lát bằng niềm tin và hy vọng của những người thân yêu!
Cám ơn bạn đã nán lại cho đến những dòng cuối cùng này.
Chúc bạn nhiều may mắn và bình an.
Anpy
Leave a Reply